Loopbaanoriëntatie- en begeleiding (LOB)

Wie ben je, wat kun je, wat wil je en wat is daarvoor nodig? Loopbaanoriëntatie- en begeleiding (LOB) start al in het voortgezet onderwijs en wij werken al jaren samen voor een doorgaande lijn voor LOB. Docenten uit het voortgezet onderwijs en mbo volgen sinds 2023 samen een meerdaagse LOB-training. Daarnaast is er standaard veel contact met decanen in het voortgezet onderwijs.

Tijdens het regionale evenement NXTLVL maakten vmbo’ers kennis met de verschillende vervolgmogelijkheden. Specifiek voor Aventus organiseerden wij daarnaast – ook samen met het voortgezet onderwijs - Check ’t mbo. In 2023 ontwikkelden we met het vmbo ‘Op weg naar Aventus’, naar voorbeeld van de aanpak van onze sector EH&C. Steeds meer sectoren zijn hiermee aan de slag. Op weg naar het mbo doen leerlingen projectgewijs ervaring op met verschillende opleidingen in een branche en maken zo met meer ‘echte ervaring’ hun opleidingskeuze.

LOB-activiteiten in de sectoren

Binnen Aventus hebben onderwijsteams mooie stappen gezet om LOB te verweven in hun onderwijsaanbod. Dit doen zij vanuit gezamenlijke Aventus-uitgangspunten, die in 2022 zijn gemaakt. We hebben een LOB-teamtool en een nieuwe LOB-training ontwikkeld om teams te ondersteunen. LOB is ook vast onderdeel van de zelfevaluatie die teams elk jaar uitvoeren.

Sector B&L zet in op een uniforme LOB-aanpak voor opleidingen op niveau 1 en 2 en werkt hier in 2024 aan door. Mede op verzoek van het voortgezet onderwijs zijn versnelde Entree-routes ontwikkeld, zodat studenten sneller kunnen starten met niveau 2. In 2024 ontwikkelt de sector ook nieuwe routes voor een snellere overstap naar niveau 3. Niet alleen voorkomt dit voortijdig schoolverlaten in het vmbo, de routes zorgen ook voor een betere en flexibelere doorstroom naar en binnen Aventus.

De sector EH&C evalueerde zijn aanpak en LOB blijkt op verschillende manieren goed te zijn ingebed in het curriculum. Opleidingen werken met een (digitaal) ontwikkelportfolio, of zijn daarnaar op weg. Collega’s wisselen kennis en ervaringen uit met de LOB-portefeuillehouder van hun sector. In 2023 stond een studiedag in het teken van LOB en nieuwe docenten volgen standaard een LOB-training. Op de bedrijvendag die de sector met het voortgezet onderwijs organiseerde, kwamen positieve reacties van studenten.

De expertgroep LOB van de sector T&M ging aan de slag met het speciale LOB-spel. Dit is door onze centrale dienst Strategie & Onderwijs ontwikkeld, om op een speelse manier bezig te zijn met integratie van LOB in onderwijs en begeleiding. De expertgroep Kwaliteit maakte samen met de kwaliteitsadviseur van Strategie & Onderwijs ook een start met de uitwerking van een passende manier om in de zelfevaluaties meer in te zoomen op de borging van LOB.

Bij de sector Z&W is LOB in alle opleidingen verweven in het aanbod. LOB is hier net als bij andere sectoren geen apart vak op het rooster, maar is onderdeel van alle lessen. Collega’s deelden hun ervaringen in de expertgroep LOB die in het voorjaar van 2023 is gestart en docenten professionaliseerden zich verder in LOB.

Waarom is LOB een belangrijk speerpunt?

Martha Hevink, directeur Strategie & Onderwijs: "Eenvoudig gezegd: bij loopbaanoriëntatie en - begeleiding (LOB) gaat het erom dat leerlingen en studenten de opleiding kiezen die bij hun kwaliteiten en interesses past. Zodat zij als professionals van de toekomst vaardigheden ontwikkelen voor een leven lang leren en flexibel en wendbaar zijn op de arbeidsmarkt. Een belangrijke opdracht dus!

De basis vormen de vijf loopbaancompententies waar we samen met het vmbo in de regio vorm aan geven. We hebben bij Aventus kaders vastgesteld om focus aan te brengen in onze LOB-activiteiten.

Om collega’s bij de concrete invulling en uitvoering hiervan te ondersteunen is er een handboek met diverse onderwerpen: Handboeken MBO | Aventus Portaal."

Waar staan we dan nu?

Sylvie: We zien dat er een goede beweging is. LOB wordt al door veel collega’s omarmd. Niet als apart vak maar juist als integraal onderdeel van het onderwijs en in de begeleiding van onze studenten. De samenwerking met het VO is daarin waardevol en nodig. Ondertussen kunnen we intern nog meer werken aan de bewustwording en kennis op LOB. Daarvoor wordt inmiddels een speciale training aangeboden: blended training LOB vo-mbo.

Trainingen LOB voor mbo en VO

Annegien vertelt erover: ‘Het is belangrijk dat iedere collega studenten kan begeleiden in hun loopbaanreis en zich bewust is van het belang van LOB en een krachtige LOB leeromgeving. Of het in een vakles, als slb’er, stagebegeleider of als voorlichter is. Ontdek op welke manieren je studenten kunt helpen in het maken van keuzes, het herkennen van eigen kwaliteiten en het nemen van passende vervolgstappen. Stel bijvoorbeeld eens de vraag aan je klas; “Weet je nog wat jij wilde worden toen je 7 of 8 jaar oud was en waarom?” en deel dat met elkaar.

Wat de training zo uniek maakt? Deze is niet alleen voor Aventus docenten, onderwijsondersteuners en praktijkbegeleiders, maar sinds dit schooljaar ook voor docenten/coaches en decanen vanuit het VO. Het leren van en met elkaar geeft mooie inzichten, maar vooral de dialoog over de vijf loopbaancompetenties is heel waardevol.”

Op weg naar Aventus

Die intensievere samenwerking met het VO zien we ook in het project ‘Op weg naar Aventus’. E&H doet in samenwerking met een aantal VO-scholen al drie jaar een project, legt Rianne uit.
“In samenwerking met ons of zelfstandig doen ze een LOB-project van 8-10 weken, waarbij leerlingen een attractie voor een pretpark ontwerpen met deelopdrachten. Per opdracht maken ze kennis met een opleiding en ontdekken zo waar hun interesse qua opleidingsrichting licht.

Het succes zit ‘m in de intensieve samenwerking met het VO en de manier waarop leerlingen al vanaf het 3^e jaar kennis maken met Aventus. Na alle positieve reacties gaan we dit nu Aventus-breed voor alle opleidingen inzetten. Alles kunnen we perfect verbinden aan al onze wervings- en voorlichtingsactiviteiten. De voorbereidingen zijn in volle gang en in februari 2024 starten we op de VO-scholen in de regio.

Elke leerling en student op de juiste plek

Ondertussen zitten we in de eerste voorlichtingsmomenten van het schooljaar waarin LOB de rode draad vormt. In de oriëntatiefase van de studentreis bieden we diverse ervarings- en kennismakingsmomenten. Zo waren we met onze locatie in Apeldoorn net weer host voor NXTLVL en organiseren we vanuit Aventus nog een extra avond: ‘Check ’t mbo’. Altijd met als uitgangspunt: ‘elke student op de juiste plek’. Mandy (Mandy Veldhuis; Senior Adviseur Marketing & Communicatie) vertelt: “Juist in onze voorlichtingen en wervingscampagnes is het zo belangrijk dat we de authentieke ervaringen meegeven; het echte verhaal van onze opleidingen, de locaties, docenten, alumni, de kansen op de arbeidsmarkt. Kortom: dat wat een leerling belangrijk vindt bij de oriëntatie op een opleiding en school.”

Uiteraard ook hier in nauwe samenwerking met het VO. “ Zo hebben wij regelmatig overleg met decanen in onze regio en toetsen we bepaalde campagne-elementen zoals het magazine bij de doelgroep. Ook bij de invulling van de komende open dagen op 24 november en 20 januari doen we dat. We hebben er in ieder geval weer veel zin in om aankomende studenten te verwelkomen en te helpen in het keuzeproces,” laat Mandy enthousiast weten.

Martha (Martha Hevink; Directeur Strategie & Onderwijs) en Sylvie (Sylvie Deenen; Sectordirecteur B&L), wanneer zijn jullie als portefeuillehouders tevreden?
“LOB begint ergens en eindigt eigenlijk nooit. Kijk naar een ‘Leven Lang Ontwikkelen’. We stoppen nooit met leren en professionaliseren in onze loopbaan. Wij als school met alle collega’s zijn een belangrijke motivator en begeleider en ieder van ons is daarin een rolmodel. Door de context en het perspectief van een beroep goed te schetsen, levensechte situaties van het werk in het onderwijs te brengen en te laten zien hoe je zelf regie kunt nemen over je loopbaan, zorgen we dat studenten ervaren dat ze op de goede plek zitten; ook als het even tegenzit.”

“Met LOB als vast onderdeel van ons onderwijs leveren we een bijdrage aan het geluk van onze studenten en daarmee aan het voorkomen van uitval, switchgedrag en uitstroom. Leer daarbij ook als collega’s van elkaar; er zijn al zoveel mooie voorbeelden binnen onze organisatie. Het is goed om dat meer met elkaar te verbinden binnen Aventus.”